Slaaphygiëne, wat is dat nu precies? Simpel gezegd zijn dit je eigen gewoonten en omgevingsfactoren die een invloed hebben op de kwaliteit en duurtijd van je slaap. Zoals we allemaal weten, is een goede nachtrust een curciale factor voor je fysieke én mentale gezondheid. Net daarom is het zo belangrijk om een goede slaaphygiëne te ontwikkelen. In dit artikel geven we jou onze belangrijkste tips mee.

1. Investeer in je slaapkamer 

Onderschat het belang niet van een comfortabele matras die geschikt is voor jouw lichaam en slaaphouding. Informeer je zeker bij een specialist: zij zullen je helpen om de perfecte keuze te maken. Dit geldt ook voor je kussen én deken - sommige mensen slapen bijvoorbeeld beter op een nekondersteunend kussen of met een verzwaard deken.

2. Bouw je ideale slaapomgeving

Naast investeren in goed materiaal, moet je natuurlijk ook een goede slaapomgeving creëren. Verlucht je slaapkamer regelmatig, en zorg ervoor dat de temperatuur rond de 17-18 graden is wanneer je gaat slapen. Vermijd zware lichtinval door bijvoorbeeld een rolluik of gordijnen te installeren - of met een slaapmasker te slapen. Woon je in een luide buurt? Dan zijn oordopjes zeker ook aan te raden.

3. Let op wat je eet en drinkt voor het slapen

Vermijd cafeïne en alcohol voor het slapen. Deze middelen gaan namelijk je slaap verstoren. Alcohol zorgt er dan misschien wel voor dat je sneller indommelt, maar heeft tevens een negatieve impact op je slaapkwaliteit. Je bent best ook niet te veel te drinken net voor het slapen. De kans dat je ‘s nachts wakker wordt om naar het toilet te gaan, is veel groter. En een onderbroken nachtrust is nooit aangenaam.

Zware maaltijden net voor het slapen zijn af te raden. Dat betekent niet dat je niet af en toe eens lekker op restaurant mag voor een uitgebreide maaltijd, natuurlijk. Een lichte maaltijd staat wel niet gelijk aan gaan slapen met honger! Wie honger heeft, heeft ook meer kans om ‘s nachts wakker te worden.

4. Ontwikkel een slaapritueel

Probeer je ritueel zo ontspannen mogelijk te maken, en zorg ervoor dat je voor een rustig proces gaat. Denk aan het lezen van een boek, huidverzorging, nog even knuffelen met je huisdieren … Schermen laat je best links liggen, want het felle licht prikkelt je hersenen te hard. Probeer je slaapritueel steeds rond hetzelfde uur te starten en dus ook op hetzelfde uur te gaan slapen. Je lichaam gaat je dankbaar zijn voor dit ritme.

5. Blijf niet liggen wanneer je niet kan slapen

Lukt het niet om in te slapen? Sta dan even op en voer een ontspannende of saaie activiteit uit. Ook in dit geval vermijd je best schermen, want hierdoor gaan je hersenen alleen maar wakkerder worden. Indien je veel piekert, ben je best raad te vragen aan je arts of apotheek. Zij kunnen je helpen met een piekerplan of jou naar de juiste persoon sturen om je te helpen stoppen met piekeren.

6. Beweeg voldoende overdag

Spring op je fiets, ga wandelen of sporten … Overdag bewegen is gezond voor je lichaam en heeft een positief effect op je slaap. Probeer om zeker zo’n 30 minuten per dag te bewegen en naar buiten te gaan. De verse buitenlucht is een traktatie voor je brein.

7. Vermijd slaapmiddelen

Hoe aantrekkelijk ze ook klinken, slaapmiddelen komen met veel risico’s. Bovendien zijn deze middelen een tijdelijke oplossing. Je valt er wel van in slaap, maar brengen je niet in de diepe slaap die je nodig hebt om te recuperen. Heb je slaapproblemen? Praat erover met je arts.

Een goede slaaphygiëne gaat je nachtrust er sowieso op verbeteren. Regelmaat is belangrijk, net als volhouden. Je zal er al snel de vruchten van plukken. Heb je nog advies of hulp nodig? Neem dan zeker contact op met je huisarts of huisapotheker.

Voordelen van slaaphygiëne

Verbeterde slaapkwaliteit: Goede slaaphygiëne kan de kwaliteit van de slaap verbeteren. Door bijvoorbeeld een regelmatig slaapschema aan te houden, een comfortabel bed te hebben en de slaapkamer donker en stil te houden, kan men een diepere en meer verkwikkende slaap ervaren.

Verbeterde gezondheid: Een goede nachtrust kan bijdragen aan de gezondheid en welzijn van een persoon. Slaaptekort kan het risico op gezondheidsproblemen verhogen, zoals obesitas, hartaandoeningen, diabetes en depressie. Door regelmatig te slapen en voldoende rust te nemen, kan men het risico op deze aandoeningen verlagen.

Verbeterde cognitieve functie: Een goede nachtrust kan bijdragen aan de cognitieve functie, zoals het geheugen, de concentratie en de creativiteit. Een goede nachtrust kan de hersenen helpen om zich beter te herstellen en te regenereren, waardoor men beter in staat is om te leren en taken uit te voeren.

Nadelen van slaaphygiëne

Tijdsdruk: Het kan lastig zijn om slaaphygiëne toe te passen in het dagelijks leven, vooral als er veel verplichtingen zijn. Het kost tijd en moeite om een goede slaapomgeving te creëren, zoals het vinden van een comfortabel bed en het vermijden van slaapverstorende activiteiten.

Kosten: Het investeren in een comfortabel bed en een goede slaapomgeving kan financieel belastend zijn. Slaapapparaten zoals matrassen, kussens en dekbedden kunnen prijzig zijn. Het vinden van de juiste slaapoplossing kan dus kostbaar zijn.

Rigide schema's: Strikte slaapschema's kunnen stressvol zijn en een gevoel van druk veroorzaken. Het kan moeilijk zijn om regelmatig te slapen als er verschillende factoren zijn die het slaapschema beïnvloeden, zoals verplichtingen op het werk, kinderen en andere verplichtingen.

Conclusie

Slaaphygiëne is een belangrijk aspect van de algehele gezondheid en welzijn. Het verbeteren van de slaapkwaliteit kan bijdragen aan de algehele gezondheid en de cognitieve functie. Het kan echter kostbaar zijn en kan extra druk met zich meebrengen om aan strikte slaapschema's te voldoen. Het is belangrijk om de voordelen en nadelen van slaaphygiëne af